December 2009
–––––––––––––––––––––––––––––
Hier is de terugblik op het nieuws van december 2009.
Een fijn 2010!
Redactie: Claire Robinson ( This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
www.gmwatch.org / www.lobbywatch.org
http://www.spinprofiles.org/index.php/GM_Watch:_Portal
Volg GM Watch op Twitter: http://twitter.com/GMWatch
Vertaler: Chris Hayes.
Je kunt nu ook een e-mail abonnement nemen op deze vertaling: stuur een mail aan This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. met als bericht subscribe gmwatch-nl
De links verwijzen naar Engelstalige artikelen.
Onderaan staat een beknopte verklarende woordenlijst.
–––––––––––––––––––––––––––––
+ Prijzen gg-zaad sterk gestegen
Een nieuw onderzoek laat zien dat de prijzen van gg-zaad in Amerika dramatisch zijn gestegen vergeleken met gg-vrij en met biologisch zaad. Hierdoor daalt het inkomen van boeren in de VS die gg-gewassen verbouwen. In de 25 jaar van 1975 tot 2000 steeg de prijs van sojabonen met een bescheiden 63%. In de tien jaar daarna, toen gg-sojabonen het grootste marktaandeel kregen, steeg de prijs met een extra 230%. Een zak Monsanto RR2 sojabonen kost 70 US$ (49 Euro); dat is twee keer zoveel als de prijs van gangbaar zaad.
Maistelers die de nieuwe gg-variÎteit 'SmartStax' planten betalen daarvoor meer dan twee keer zoveel als voor gangbaar zaad. Dat is bijna vier keer meer vergeleken met wat gangbare boeren nog maar tien jaar geleden betaalden.
Katoenzaad kost nu 700 US$ (490 Euro), maar liefst zes keer de prijs van gg-vrij katoenzaad. Tussen 1975 en 1996 verdubbelde de prijs van katoenzaad, maar in het tijdperk van gg-katoen steeg het van 73 naar 589 US$ (van 50 naar 400 Euro).
De CEO van Monsanto, Hugh Grant, zei onlangs dat het bedrijf de bruto winst in 2012 wil verdubbelen ten opzichte van 2007. Hij zei dat toenames in de prijs van nieuwe 'Roundup Ready 2' sojabonen en 'SmartStax' mais hybriden ongeveer een derde van de bruto winstgroei in 2012 zullen uitmaken.
Het rapport over de prijzen concludeert: ìEr is momenteel een discrepantie tussen de soms ronkend positieve retoriek van de voorstanders van biotechnologie als zijnde het bewezen pad naar wereldwijde voedselzekerheid enerzijds, en de werkelijkheid op boerderijen in de VS, die afhankelijk zijn geworden van gg-zaden en nu te kampen krijgen met de consequenties, anderzijds.î
Het rapport "The Magnitude and Impacts of the Biotech and Organic Seed Price Premium" is gemaakt voor The Organic Center en geschreven door door dr. Charles Benbrook:
http://www.organic-center.org/reportfiles/Seeds_Final_11-30-09.pdf
Een samenvatting van het verslag door GMWatch: http://www.gmwatch.org/index.php?option=com_content&view=article&id=11799:new-evidence-shows-huge-price-rises-for-gm-seed-summary-by-gmwatch
http://bit.ly/6nKROZ
+ Monsanto misbruikt monopolie ten koste van de boer
Een rapport van de Amerikaanse boeren-voor-boeren campagne laat zien dat Monsanto de markt voor gentechnologie in mais, soja en katoen totaal domineert, en die macht gebruikt om de prijzen voor de boeren te verhogen en de toegang tot gentechvrij zaad inperkt.
http://farmertofarmercampaign.com/Out%20of%20Hand.FullReport.pdf
http://bit.ly/8oPLpT
+ Monsanto's aggressieve zaadhandeltactieken onthuld
Een onderzoek van Associated Press geeft door vertrouwelijke contracten van Monsanto inzicht in de handelspraktijken van 's werelds grootste zaadontwikkelaar: hoe concurrenten worden uitgeperst, kleinere zaadbedrijven onder controle gehouden en de dominantie over de multimiljardenmarkt voor gentech-gewassen beschermt.
De onthullingen vallen samen met een onderzoek door het Amerikaanse ministerie van Justitie en ten minste twee openbare aanklagers naar de handelsstrategieÎn en licenties van Monsanto. Zij zullen bepalen of de antikartelwetgeving wordt overtreden.
http://www.gmwatch.org/index.php?option=com_content&view=article&id=11805:monsantos-aggressive-seed-business-tactics-revealed-in-confidential-contracts
http://bit.ly/60263X
+ Nieuw onderzoek: sterk bewijs van Bt-resistentie
Een nieuw onderzoek door een pro-gentech onderzoeker laat ìsterk bewijsî zien voor Bt-resistentie. Er is gekeken naar 41 verslagen uit 5 continenten. De onderzoekers ontdekten onder andere dankzij een beroep op de openbaarheid van bestuur bij de EPA dat Herculex gg-mais uit Puerto Rico is teruggetrokken na de ontdekking van wijdverbreide resistentie onder insecten. De resistentie was zo erg dat Dow en Pioneer niet alleen hun Bt-zaden van de markt moesten halen maar ook de telers die de gewassen al hadden staan adviseerden om toch maar insekticiden te gebruiken.
http://gmwatch.org/latest-listing/1-news-items/11814-new-study-shows-qstrong-evidenceq-of-bt-resistance
http://bit.ly/7r1XhH
+ Gentech "geen oplossing" voor stikstofuitspoeling
Na meer dan tien jaar proberen heeft de biotechnologie-industrie nog geen enkel commercieel gewas gemaakt waarmee de vervuiling door stikstofbemesting verminderd kan worden, terwijl de gangbare veredelaars en andere oplossingen om de efficiÎntie van de stikstofbemesting bij tarwe, rijst en mais met ongeveer 20 procent verbeterd hebben tot 40 procent.
Dat blijkt uit een recent rapport van de unie van verontruste wetenschappers (UCS).
"Wereldwijd is stikstofvervuiling een van de ergste milieuproblemenî zei Doug Gurian-Sherman, senior onderzoeker bij het voedsel en milieu programma van de UCS en auteur van het rapport. "Er wordt gewerkt aan een aantal veelbelovende oplossingen ñ maar de gentechnologie heeft daar tot op heden geen bijdrage aan geleverd."
http://www.gmwatch.org/index.php?option=com_content&view=article&id=11798:gm-no-sure-fix-for-nitrogen-fertilizer-overload
http://bit.ly/5krm1y
Voor veelgestelde vragen en om het nieuwe rapport "No Sure Fix: Prospects for Reducing Nitrogen Fertilizer Pollution through Genetic Engineeringî is er de website: http://bit.ly/5iraTl
+ Amerikaanse volksgezondheidsassociatie tegen gg-hormoon
De American Public Health Association (APHA) heeft besloten om in verzet te komen tegen groeihormonen in rundvlees en zuivelproducten. Hierbij horen dan ook het door gentechnologie vervaardigde koeiengroeihormoon BGH van Monsanto/Eli Lilly.
De APHA is de oudste en grootste vereniging van volksgezondheidsprofessionals ter wereld, en vertegenwoordigt 50.000 professionals. Het besluit volgt op een officieel standpunt dat vorig jaar tegen BGH werd ingenomen door de American Nurses Association (Vereniging van Amerikaanse Zusters).
http://www.gmwatch.org/index.php?option=com_content&view=article&id=11815:-american-public-health-association-opposes-gm-hormone
http://bit.ly/6w6vqI
+ Afrika heeft geen gentechnologie nodig, zegt voormalig viceminister van landbouw VS
Richard Rominger, boer en voormalig vice-minister van landbouw van de VS, schreef in een brief aan het tijdschrift The Economist dat uit onderzoek blijkt dat Afrika zichzelf kan voeden met locale biologische productie. High-tech zaden zijn niet nodig.
http://www.gmwatch.org/index.php?option=com_content&view=article&id=11802:former-us-deputy-secretary-of-agriculture-says-africa-doesnt-need-gm
http://bit.ly/6WyOre
+ Studie bewijst dat drie van Monsanto's gg-mais variÎteiten toxisch zijn
Een nieuw Europees onderzoek onthult onbedoelde toxische effecten bij ratten die in verband staat met het eten van gg-mais. Bij ratten die drie maanden lang gevoerd werden met drie van de belangrijkste commerciÎle gg-mais soorten (NK603, MON810 en MON863) werden afwijkingen gevonden aan de lever, de nieren en andere organen. Deze mais zit wereldwijd in voedsel en veevoer.
Het onderzoek is gepubliceerd in het International Journal of Biological Sciences.
http://www.gmwatch.org/index.php?option=com_content&view=article&id=11808:study-proves-three-monsanto-corn-varieties-noxiousness-to-the-organism
http://bit.ly/53TFCR
http://www.gmwatch.org/index.php?option=com_content&view=article&id=11800:three-approved-gmos-found-unsafe
http://bit.ly/4WDyBg
Lees het hier: http://www.biolsci.org/v05p0706.htm
+ Proefdieren verdwijnen zonder verklaring uit gg-voedselproef
Een voedingsstudie in Duitsland waarbij vee 25 maanden lang werd gevoerd met MON810 gg-mais is waardeloos gebleken.
De resultaten werden in de media gebracht als zou er uit blijken dat ìvoeden met transgene mais geen enkele invloed heeft op de voedselketenî en dat ìtransgene mais geen invloed heeft op melkgevende koeienî.
Maar -duidelijk in strijd met hun eigen protocollen- kregen maar 18 van de 54 koeien in de proef de volle 25 maanden gentechmais te eten; de rest werd op niet nader aangeduide tijden gewijzigd, zonder dat daarvoor een reden wordt opgegeven. In de publicatie wordt dit niet genoemd.
Slechts negen van de koeien kregen de hele onderzoeksperiode een gentechdieet. De data over de koeien die de hele proef overleefd hebben werd samengevoegd met data van vervangende dieren. De precieze redenen voor het verwijderen van andere dieren werd niet gegeven.
http://www.gmwatch.org/index.php?option=com_content&view=article&id=11797:german-mon810-feeding-trial-results-are-worthless
http://bit.ly/4zGTyW
+ 2 miljoen dollar schadevergoeding rijst
Bayer CropScience moet 2 miljoen US$ betalen voor de verliezen die twee boeren uit Missouri (VS) geleden hebben toen een experimentele gg-rijst kruiste met hun gewassen. In deze eerste twee zaken die voorgekomen zijn heeft de jury in St. Louis dit bedrag toegewezen als compensatie voor de geleden schade. Volgens de advocaat is dat bijna het hele bedrag dat de boeren geÎist hadden.
http://www.gmwatch.org/index.php?option=com_content&view=article&id=11792:bayer-verdict-shows-gm-trials-must-be-stopped
http://bit.ly/8VIwhI
+ Nieuwe online gids helpt consumenten GGO's te vermijden
Het Amerikaans Instituut voor Verantwoorde Technologie (IRT) heeft een website geopend voor consumenten die geen producten met gentech-ingrediÎnten willen kopen.
http://www.nongmoshoppingguide.com
+ Gemodificeerde Opinies
Een debat over GGO's bij de Royal Society of Chemistry in Londen (Groot BrittanniÎ) had het tegenovergestelde effect van wat de organisatoren bedoeld hadden, schrijft de redactie van de Britse krant The Guardian: "Naderhand overheerste het gevoel dat dit een overwinning was voor de gentech-skeptici. Dat was niet de bedoeling [...] het winnende argument [...] ging helemaal niet over wetenschap, maar over de ethiek van het gebruik van technieken die de oogst te verhogen en daarbij macht geeft aan multinationals.
http://gmwatch.org/index.php?option=com_content&view=article&id=11780:food-sustainability-modified-opinions
http://bit.ly/5paiym
+ "Onze boerderijen zijn niet te koop op de klimaatmarkt"
Meer dan 150 boeren van Via Campesina zijn naar Kopenhagen gegaan om een radicale verandering te eisen van het voedselsysteem, waardoor de wereldwijde uitstoot mogelijk 50-75% verminderd kan worden. Hieronder vallen het terugbrengen van organisch materiaal in de grond, het ontwikkelen van lokale markten en het ongedaan maken van de intensieve dierenhouderij. Boeren smeken niet om carbonkredieten of andere emissiehandel, maar bieden een oplossing voor de huidige crisis: een gevarieerd voedselsysteem dat lokale markten ondersteund en regionale zelfstandigheid bij de voedselproductie stimuleert.
http://www.gmwatch.org/index.php?option=com_content&view=article&id=11811:qour-farms-are-not-for-sale-on-the-climate-marketq
http://bit.ly/61Tlf9
+ Bouwen aan een beter klimaat en een toekomst voor voedsel
Door het aannemen van ecologische, biologische landbouwsystemen kunnen op een goedkope manier belangrijke uitstootverminderingsdoelen gehaald worden, schrijft een goed artikel voor de Cool Foods campagne.
http://gmwatch.org/index.php?option=com_content&view=article&id=11795:building-a-new-climate-and-food-future
http://bit.ly/5TIJxJ
+ Landbouw en klimaatverandering; echte problemen, verkeerde oplossingen
Een briljant rapport van Econexus: als PDF te vinden op http://www.econexus.info/
+ De echte oplossing voor klimaat en energie
De oplossing voor de energiecrisis en klimaatsverandering is simpel en goedkoop ñ en consumenten zijn er ook blij mee:
http://www.i-sis.org.uk/Faith_Hope_Climate_Chaos.php
+ Biologische landbouw kan 40% van emissies koolstof halen
Onderzoek geeft aan dat voor biologisch boeren maar de helft van de hoeveelheid energie nodig is vergeleken met niet-biologisch boeren bij dezelfde voedselproductie, omdat ze organisch materiaal gebruiken als mest in plaats van kunstmest. Het kost veel energie om kunstmest te maken.
Doordat een van de belangrijkste principes van de biologische landbouw is om te zorgen voor veel organisch materiaal in de grond, wordt koolstof opgeslagen in de bodem, wat de uitstoot van koolstofdioxide in de atmosfeer vermindert.
Onderzoek van het Rodale Instituut in de VS geeft aan dat een grootschalige omschakeling naar biologische landbouw leidt tot minder broeikasgas. Een onderzoek van bijna 30 jaar door Rodale geeft aan dat praktische biologische landbouw, als het uitgevoerd wordt op de 3,5 miljard acres (ca 1,4 miljard hectare) landbouwgrond op de hele wereld, de uitstoot van koolstofdioxide met bijna 40 procent kan verminderen.
http://www.gmwatch.org/index.php?option=com_content&view=article&id=11779:carbon-sequestration-and-peak-soil
http://bit.ly/8Ds4pu
+ Een simpele oplossing: PEAK SOIL
Bij de Australische conferentie over koolstof en de landbouw eerder deze maand wezen sprekers op een probleem dat milieukundigen al 10 jaar zorgen baart: 'peak soil' (noot: vertaler: piek in de hoeveelheid grond, een woordspel met peak oil).
China verliest haar landbouwgrond 57 keer sneller dan de natuur het kan vervangen, zegt professor John Crawford van het instituut voor bodemwetenschappen aan de Universiteit van Sydney (AustraliÎ). In de VS hebben conserverende maatregelen geholpen om het verlies aan aarde te verminderen, maar de bovenste laag grond erodeert nog altijd tien keer zo snel als het vervangen kan worden, volgens berekeningen van de Nationale Academie van Wetenschappen van de VS.
Dit is zorgelijk, niet alleen omdat het de hoeveelheid bruikbare landbouwgrond beperkt, maar ook omdat de grond en de gewassen die er op groeien koolstof opslaan. Dus hoe meer we daarvan verliezen, hoe meer ervan in de atmosfeer terechtkomt.
De oorzaak van al dat verlies aan grond? IndustriÎle landbouw is ten dele de oorzaak, vooral de grote monoculturen, overbegrazing, het gebruik van kunstmest en pesticiden en de afwezigheid van bodembedekkende [en -bindende] gewassen.
De oplossing? Biologische landbouw natuurlijk.
http://www.gmwatch.org/index.php?option=com_content&view=article&id=11779:carbon-sequestration-and-peak-soil
http://bit.ly/8Ds4pu
+ Monsanto wint de Boze Zeemeermin
De winnaar van de Boze Zeemeermin Prijs 2009 voor het bedrijf met de ergste lobby bij het klimaatoverleg in Kopenhagen was Monsanto, met 37% van alle stemmen. Monsanto was genomineerd vanwege het promoten van gentechgewassen als oplossing voor de klimaatsverandering, en het pushen van hun gewassen voor gebruik als biobrandstoffen. De toename van gg-soja in Latijns Amerika draagt bij aan de ontbossing en aan de uitstoot van broeikasgas.
http://www.gmwatch.org/index.php?option=com_content&view=article&id=11806:monsanto-wins-worst-lobbying-award
http://bit.ly/85Nz4H
WOORDENLIJST
Verklaring van enkele veelgebruikte termen (toegevoegd door de vertalers)
Agrochemische industrie – producenten van kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen
Bt-gewassen – planten waarin genen gebaseerd op genen uit de bacterie 'Bacillus thuringiensis' zijn ingebouwd waardoor deze planten continu gif aanmaken die ze beschermd tegen insectenvraat.
Co-existentie – het naast elkaar kunnen bestaan, in dit geval van biologische en gangbare landbouw naast genetisch gemanipuleerde gewassen
Contaminatie of besmetting – in deze context het in andere producten terechtkomen van genetisch gemanipuleerd materiaal, bijvoorbeeld de genen door het bestuiven van andere planten, of variÎteiten doordat GGO's terechtkomen tussen gangbaar zaad, of gewoon gg-producten tussen geoogste gangbare producten.
Bij het vertalen is gekozen voor het woord besmetting.
GG, GGO, gg- en GM – Genetisch Gemodificeerd, Genetisch Gemodificeerd Organisme en Genetische Modificatie. Genetische manipulatie is het actief wijzigen van het erfelijk materiaal, doorgaans door het inbrengen van extra genen. Het is onder voorstanders van GM gebruikelijk om de term "genetische modificatie" te gebruiken, wij kiezen voor "genetische manipulatie", dat is duidelijk.
Het resulterende organisme wordt ook wel transgeen genoemd, of recombinant.
Gemodificeerd zetmeel – als er 'gemodificeerd zetmeel' op een ingrediÎntenlijst staat betekent dat niet noodzakelijkerwijs dat er sprake is van genetische manipulatie. Modificeren betekent 'wijzigen, aanpassen', het gaat doorgaans om een chemische bewerkingen of bewerkingen met enzymen (die op hun beurt wel gemaakt kunnen zijn met GGO's) om de eigenschappen van het zetmeel te veranderen.
Hybriden ñ variÎteit waarbij de zaden gewonnen worden door kruising van twee verschillende ouderrassen. Doorgaans is hierdoor de productie hoger. Nadeel voor de boer is dat hij het zaad niet kan bewaren omdat het zaad in de volgende generatie niet meer dezelfde eigenschappen heeft. En dat is tegelijk het voordeel voor de zaadleverancier.
Marker Assisted Breeding – bestaande techniek om gerichter te veredelen door na te gaan welk gen of welke genen men wil selecteren, en met moleculaire technieken na te gaan in welke nakomelingen de gewenste genen aanwezig zijn. Er wordt niet actief ingegrepen in de genen, alleen gerichter geselecteerd.
Pharma / Pharming – het in GG gewassen produceren van stoffen voor medisch gebruik. Samentrekking van de woorden PHARMaceuticals en fARMING.
Synthetische biologie – het imiteren van leven door in het laboratorium samengestelde genomen in cellen tot 'leven' te brengen.